Het oudste deel van ons pand ( dat is het gebouw aan de Schoterweg) dateert van 1871. Het moet ooit gebouwd zijn als een soort boerderij. De woning  van de boerderij was het pand op nummer 83. Zie de foto hierboven uit 1952 (collectie NH Archief). Over de periode van 1871 tot 1947 is niet veel bekend. Toen het in 1947 als Jeugdhuis voor de Protestante kerk in Haarlem Noord  werd aangekocht was er een hondenkennel in gevestigd.

De oprichting en de groei van het Jeugdhuis.

Het is 1945. De tweede wereldoorlog is voorbij. De kerken zitten stampvol. Ook met jongeren. De geboortegolf diende zich aan. Nog meer jongeren. De kerk voelde zich verantwoordelijk voor een verantwoorde opvang van die jongeren. De kerk zocht naar antwoorden en oplossingen.

Een toenmalige predikant in Haarlem-Schoten, dr Van der Loos, gaf een antwoord.

Er moest een jeugdhuis komen om al die jongeren onderdak te bieden en te begeleiden naar een leven waarin het Geloof een belangrijke rol speelde.

Dat jeugdhuis kwam er dus.

Met de dubbeltjes en kwartjes van de kerkelijke gemeente werd in 1947 het pand aan de Schoterweg aangekocht.

Die predikant had wel een vooruitziende blijk. Zijn stelling was dat het jeugdhuis een van de kerkenraad losstaande organisatie moest worden. Want mochten er financieel zware tijden aanbreken dan kon er in ieder geval niet op het jeugdhuis en het jeugdwerk bezuinigd worden.

Er werd dus een aparte stichting opgericht: Stichting Hervormd Jeugdhuis Haarlem-Schoten.

Voor het gebruik ervan werden uiteraard "spelregels" opgesteld. ( zie hieronder)

Die regels ( uit 1948) waren zo streng dat je vooral "veel moed" nodig had om er naar toe te gaan.

Een periode van ongekende groei en bloei brak aan. Van het CJMV muziekkorps tot boerenkoolmaaltijden, en alles wat daar tussenin zit. Er waren veel activiteiten, en de wereld was lekker overzichtelijk. Het jeugdhuis voldeed dus aan de doelstelling. De jeugd van de kerk werd opgevangen en  begeleid op een manier die men bij de oprichting ook voor ogen had.  Allengs groeide de economie beetje bij beetje na die oorlogsjaren. Zo zou het nog jaren kunnen doorgaan..........

Een bijzondere gebeurtenis in 1952.

Het in die tijd nog erg rustige verkeer werd toch soms opgeschrikt door een verkeersongeval. Bijgaande bijzondere foto laat een forse aanrijding, veroorzaakt door twee fietsers,  ter hoogte van de Schakel zien. Het is ook ter hoogte van de NZH bushalte, zie het bordje aan de lantaarnpaal. Er lijkt aan de autos niet veel schade te zijn. Dat waren in  die jaren dan ook een soort tanks. Dat het een bijzondere gebeurtenis was blijkt wel uit de grote toeloop  van "kijkers" achter de autos.

Ander detail?? Geen van  de drie autos had een buitenspiegel. Wat er achter je gebeurde was toen kennelijk nog niet belangrijk!!! (Foto Noord Hollands Archief)

De jaren 60. Moeilijke tijden

En toen braken de zestiger jaren in volle omvang aan. De wereld veranderde heel snel . Provo, wiet, de pil in  het ziekenfonds, pop muziek, vredesbewegingen , inspraak, baas in eigen buik en  emancipatie. 
En dat had ook grote invloed op de activiteiten in het jeugdhuis. De clubs en activiteiten werden kleiner en kleiner.
Steeds minder jongeren wilden nog figuurzagen, dammen, zingen in een koor of handwerken. 
Andere activiteiten kwamen er in het jeugdhuis voor in de plaats. Damiate Band Haarlem en
Jong Damiate vonden onderdak. Er was een weefkring. Er kwamen taalcursussen enz…
Er werd zelfs op een meer controversiële manier verhuurd. Harmonia kwam huren.

Een organisatie die geesten van overleden mensen oproept. Dat leidde tot een heuse bestuurscrisis.
De hele raad van commissarissen stapte op. En bijna het voltallige bestuur.
Tijden van stilstand en zoeken. Wat met het jeugdhuis te doen?
Statuten werden aangepast. Geen raad van commissarissen meer.
Wat bleef was een (klein) bestuur dat handelde vanuit een christelijke overtuiging, en een gebouw dat
bestemd bleef voor de geestelijke , culturele en sociale ontwikkeling van jongeren in de brede wijk.

In 1970 werd door burgemeester de Gou in een deel van de woning van ons gebouw een diensten centrum "de Schakel" geopend. Dit gemeentelijke initiatief bleef daar gehuisvest tot begin 21e eeuw. Zie onderstaande foto van de openingshandeling ( met links Roel Hein, de toenmalige voorzitter/beheerder van de Schakel)

(Foto Noord Hollands Archief)

In 1974  werd met geleend geld van de Kerkvoogdij Haarlem Centrum de Willem Hartzaal ( genoemd naar de penningmeester van 1947 tot  1974) gebouwd. Een mooie zaal van 100 m2. Toiletten werden verbeterd en uitgebreid en er werd een bar/buffet gebouwd.

Een nieuwe eeuw. Nieuwe mogelijkheden

De wens voor een nieuw medisch centrum naast ons gaf ons nieuwe mogelijkheden. Dankzij de verkoop van een stuk grond kon er in 2001 een nieuwe vleugel gebouwd worden. Een nieuwe grote zaal ( de Heinzaal, genoemd naar de toenmalige voorzitter/beheerder) en twee kleinere zalen op de etage. Een grote uitbreiding werd aldus gerealiseerd.

Een nieuwe professionele keuken volgde daarna in 2010, mede dankzij de (financiele)  inspanningen van een gulle gever.

De volgende vraag diende zich aan.
Waarom gaan we de grote lege zolder niet benutten voor de opvang van jongeren die wat hulp kunnen gebruiken?
Past toch ook precies in de doelstelling.
Jaren van discussie, overleg, aanvragen voor vergunningen, zoeken van sponsoren, aanpassen
van plannen, weer zoeken naar meer sponsoren, weer nieuwe instanties erbij betrekken, volgde.
Gelukkig kwamen we in contact met Stem in de Stad, Stichting Bedrijf en Samenleving, de
Diaconie Haarlem Noord, de Diaconie Haarlem, de gemeente Haarlem, St Jacobs Godshuis en
vele anderen.
Uiteindelijk heeft dit er toe geleid dat in 2017 de zolder is verbouwd. Sinds september 2017 wonen er vier kansrijke jongeren.
Ze hebben de beschikking over mooie verzorgde kamers, weliswaar niet al te groot, maar
prima om een tijd in te wonen, tegen een relatief lage huur.
Dat ze via de Stichting Bedrijf en Samenleving een mentor hebben die hen daarbij begeleidt,
is een extra luxe die de kans van slagen alleen maar groter maakt. Want al het handelen is erop gericht dat zij na een rustige periode op de zolder het heft weer in eigen hand kunnen nemen.

De openingshandeling werd in november 2017  verricht door burgemeester Wienen (zie artikel hieronder)

Een andere richting ingeslagen. 

De statuten werden in 2020 opnieuw aangepast. We zoeken bestuursleden nu niet meer uitsluitend binnen de kring van de kerkelijke gemeenteleden. We zijn een breed georienteerde maatschappelijke organisatie geworden. In onze statuten blijft staan dat we van sociale en culturele betekenis willen zijn voor de brede wijk waarin wij wonen. Zowel voor jongere als voor oudere  mensen. We zijn ook niet meer het Jeugdhuis dat we vroeger waren . Daarom is onze naam ook officieel gewijzigd in de naam die de gemeente ooit aan het dienstencentrum heeft gegeven. Wij zijn nu: Ontmoetingscentrum de Schakel.

Sinds 2021 geeft welzijnsorganisatie  Roads ons mede het sociale gezicht dat we zo graag willen.
Roads exploiteert in onze Nijdamzaal (vernoemd naar een penningmeester van de Stichting) een sociaal restaurant. Vijf dagen per week wordt er een (warme)  lunch verzorgd tegen zo laag mogelijke prijzen. Een fraai buitenterras in de grote voortuin en een jeu de boulesbaan die door iedereen gebruikt kan worden,  maken een verblijf met een kop koffie beslist aangenaam.

Aardig om te vermelden is dat een van de eerste gebruikers van het Jeugdhuis in 1947 het muziekkorps van CJMV (Christelijke Jonge Mannen Vereniging) was.  Hun opvolger, Damiate Band Haarlem, oefent nog steeds twee keer per week in de Schakel.  Onze relatie bestaat dus al ca. 76 jaar.

Historische vondst in de Nijdamzaal.

De Nijdamzaal is geheel gerenoveerd in 2023. Een van de veranderingen was dat de open haard , die jarenlang zijn  diensten had bewezen, nu als overbodig is "afgevoerd".

Bij het verwijderen van deze open haard kwam een voorstelling van pal na de 2e Wereldoorlog naar voren.

We zien een tafereel met zoeklichten, tanks, soldaten en angstige mensen. (zie de afbeeldingen hieronder).

Deze afbeeldingen moeten uit 1947/1948 komen. Helaas konden ze niet bewaard blijven bij het verwijderen van de open haard. Gelukkig zijn er nog wat beelden bewaard. Het blijkt dat de voorstelling gemaakt is door de heren Jan Visser en Rik Jager.